کد مطلب:29311 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اعتقادات

1- علت آفرينش چيست ؟ و خداوند تبارك و تعالي چه نيازي به خلق« ارض» و «سماء» و موجودات درون آن داشته كه آنان را خلق كرده است ؟

از خلقت و آفرينش دو هدف مي توان تصور نمود :
نخست: هدف متوسط .
دوم: هدف غايي و عالي .
با مراجعه به آيات قرآن و روايات اهل بيت ( ع ) روشن مي شود, كه هدف متوسط خلقت براي عبادت و بندگي خداست , اين مطلب در همه ي پديده هاي عالم ساري و جاري است ؛ خداوند در باره ي همه ي اشياء مادي عالم مي فرمايد : « ...... و ان من شي ء الايسبح بحمده و لكن لاتفقهون تسبيحهم ....» ( اسرائ / 44 ) «همه موجودات تسبيح خدا ميگويند . اما شما تسبيح آن ها را نمي فهميد. » و درباره ي انس و جن نيز مي فرمايد : « و ما خلقت الجن و الانس الاليعبدون » ( ذاريات / 56 ) «آفرينش انس و جن براي بندگي است .» بنابر اين از ديدگاه وحي , همه هستي تسبيح گوي ذات او هستند و مشغول عبادت , و اين امر هدف متوسط خلقت است. (1)
اما هدف عالي و غايي , وصول به مبدأ نورهستي است , يعني: منتهي اليه سير مخلوقات او ست : « و انالي ربك المنتهي » ( النجم / 42) .
انتهاي سير انسان به سوي پرودگار است. « ان الي ربك الرجعي » ( علق /8 ) برگشت به سوي خداست :« انا لله و انا اليه راجعون »( بقره /156)« كه همگي اين آيات غايت سير را روشن مي كنند .» البته رسيدن به خدا همان به كمال مطلق رسيدن مخلوقات است . موقعي پديده هاي هستي , كمال آخر خود را مي يابند كه به قرب الهي برسند . پس روشن شد هدف غايي خلقت , به كمال رسيدن همه موجودات و رسيدن انسان به مقام قرب الهي است .
در اين جا دو مطلب ديگر را نيز بايد مورد توجه قرار داد :
نخست : اينكه خداي تعالي فياض به تمام معنا است و باران رحمت او بر سر بندگان , هميشه مي بارد و مانعي هم براي آن نمي توان تصور كرد يعني : مقتضي موجود و مانع مفقود است . پس بايد خلق كند چون لازمه ي ذات او خلاقيت و فياض بودن است .
دوم : اين كه آيا خدا در آفرينش ذي نفع است يا نه ؟ در پاسخ بايد گفت : منفعت و سود به خلق بر مي گردد نه به خالق . يعني: خدا ذي نفع نيست , يا به عبارتي نيازمند و ناقص نيست. كه با اين كار به كمال برسد , بلكه سود به مخلوق بر مي گردد .
من نكردم خلق تا سودي كنم بلكه تا بر بندگان جودي كنم
به ديگر سخن : آفرينش نوعي احسان و فيض است از جانب خدا نسبت به مخلوقات ؛ و چنين آفرينشي حسن ذاتي دارد . و قيام به انجام فعلي كه ذاتا پسنديده است ؛ جز اينكه خود فعل زيبا باشد , به چيز ديگري نياز ندارد . بنابر اين اگر كسي سئوال كند , چرا خالق منان دست به چنين كار پسنديده ي بالذات زده است ؟ در پاسخ بايد گفت : خداوند كه فياض علي الاطلاق است , با توجه به اين كه مي توانست موجودي را خلق كرده و به كمال برساند , اگر چنين نمي كرد , جاي پرسش كه : چرا خداوند متعال با اين كه مي توانست موجودي را خلق كرده و به كمال برساند , اين كار پسنديده را انجام نداده است . و آفرينش بقيه موجودات براي انسان است .
ابرو باد و مه و خورشيد و فلك در كارند تا تواني به كف آري و به غفلت نخوري .
منابع :
1- فلسفه حيات انسان ؛ محمد علي سادات .
2- آفرينش و انسان , محمد تقي جعفري .
3- خلقت انسان ؛ يد الله سبحاني .
4- فلسفه آفرينش و سعادت واقعي او : زين العابدين قرباني .
5- بندگي و از آفرينش ؛ عبد الحسين دستغيب .